پارگی ACL چیست؟
رباط صلیبی قدامی (ACL) در وسط زانو قرار دارد. این رباط استخوان ران (فمور) را به استخوان درشت نی (تیبیا) متصل می‌کند و از لغزش و چرخش بیش از حد استخوان درشت نی به جلو جلوگیری می‌کند. اگر رباط صلیبی قدامی شما پاره شود، هرگونه تغییر جهت ناگهانی، مانند حرکت جانبی یا چرخش، در طول ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال، تنیس، راگبی یا هنرهای رزمی، می‌تواند باعث از کار افتادن زانوی شما شود.
بیشتر موارد پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) در آسیب‌های غیر تماسی ناشی از پیچ خوردن ناگهانی زانو در حین تمرین یا مسابقه رخ می‌دهد. بازیکنان فوتبال نیز می‌توانند هنگام عبور توپ از زمین در مسافت‌های طولانی و وارد کردن فشار بیش از حد به پای ایستاده، دچار همین مشکل شوند.
خبر بد برای ورزشکاران زن که این مطلب را می‌خوانند: زنان در معرض خطر بیشتری برای پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) هستند زیرا زانوهای آنها از نظر تراز، اندازه و شکل ثابت نیست.
ورزشکارانی که رباط صلیبی قدامی (ACL) آنها پاره می‌شود، اغلب احساس "تق" و سپس تورم ناگهانی زانو (به دلیل خونریزی از رباط پاره شده) می‌کنند. علاوه بر این، یک علامت کلیدی وجود دارد: بیمار به دلیل درد زانو قادر به راه رفتن یا ادامه ورزش بلافاصله نیست. هنگامی که تورم زانو در نهایت فروکش می‌کند، بیمار ممکن است احساس کند که زانو ناپایدار است و حتی نمی‌تواند سرپا بایستد، و این باعث می‌شود که بیمار نتواند ورزشی را که بیشتر از همه دوست دارد انجام دهد.
چندین ورزشکار مشهور پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) را تجربه کرده‌اند. این افراد عبارتند از: زلاتان ابراهیموویچ، رود ون نیستلروی، فرانچسکو توتی، پل گاسکوئین، آلن شیرر، تام بردی، تایگر وودز، جمال کرافورد و دریک رز. اگر شما هم مشکلات مشابهی را تجربه کرده‌اید، تنها نیستید. خبر خوب این است که این ورزشکاران توانسته‌اند پس از بازسازی رباط صلیبی قدامی (ACL) با موفقیت به حرفه حرفه‌ای خود ادامه دهند. با درمان مناسب، شما هم می‌توانید مانند آنها باشید!
نحوه تشخیص پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL)
اگر مشکوک به پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) هستید، باید به پزشک عمومی خود مراجعه کنید. آنها می‌توانند با تشخیص، این موضوع را تأیید کرده و بهترین اقدامات را توصیه کنند. پزشک شما آزمایش‌هایی را برای تعیین پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) انجام خواهد داد، از جمله:
۱. معاینه فیزیکی که در آن پزشک نحوه حرکت مفصل زانوی شما را در مقایسه با زانوی سالم دیگر بررسی می‌کند. همچنین ممکن است تست لاچمن یا تست کشویی قدامی را برای بررسی دامنه حرکت و نحوه عملکرد مفصل انجام دهد و در مورد احساس شما سوالاتی بپرسد.
۲. عکس‌برداری با اشعه ایکس که پزشک می‌تواند شکستگی یا ترک خوردگی استخوان را رد کند.
۳. اسکن ام آر آی که تاندون‌ها و بافت‌های نرم شما را نشان می‌دهد و به پزشک شما اجازه می‌دهد میزان آسیب را بررسی کند.
۴. اسکن اولتراسوند برای ارزیابی رباط‌ها، تاندون‌ها و عضلات.
اگر آسیب شما خفیف باشد، ممکن است رباط صلیبی قدامی (ACL) پاره نشده باشد و فقط دچار کشیدگی شده باشد. آسیب‌های رباط صلیبی قدامی (ACL) برای تعیین شدت آنها به شرح زیر درجه‌بندی می‌شوند.
آیا پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) می‌تواند خود به خود بهبود یابد؟
رباط صلیبی قدامی (ACL) معمولاً به خودی خود به خوبی بهبود نمی‌یابد زیرا خون‌رسانی خوبی ندارد. مانند یک طناب است. اگر از وسط کاملاً پاره شود، اتصال طبیعی دو سر آن دشوار است، به خصوص که زانو همیشه در حال حرکت است. با این حال، برخی از ورزشکارانی که فقط پارگی جزئی رباط صلیبی قدامی دارند، می‌توانند به بازی برگردند، به شرطی که مفصل پایدار باشد و ورزشی که انجام می‌دهند شامل حرکات چرخشی ناگهانی (مانند بیسبال) نباشد.
آیا جراحی بازسازی ACL تنها گزینه درمانی است؟
بازسازی رباط صلیبی قدامی (ACL) جایگزینی کامل رباط صلیبی قدامی پاره شده با یک "پیوند بافتی" (که معمولاً از تاندون‌های قسمت داخلی ران ساخته می‌شود) برای ایجاد پایداری در زانو است. این روش درمانی توصیه شده برای ورزشکارانی است که زانوی ناپایداری دارند و پس از پارگی رباط صلیبی قدامی قادر به شرکت در فعالیت‌های ورزشی نیستند.
قبل از در نظر گرفتن جراحی، باید با یک فیزیوتراپیست متخصص که جراح شما توصیه می‌کند مشورت کنید و تحت فیزیوتراپی قرار بگیرید. این کار به بازیابی دامنه حرکتی و قدرت کامل زانوی شما کمک می‌کند، ضمن اینکه امکان تسکین آسیب استخوانی را نیز فراهم می‌کند. برخی از پزشکان همچنین بر اساس یافته‌های اشعه ایکس معتقدند که بازسازی ACL با کاهش خطر ابتلا به آرتروز زودرس (تغییرات دژنراتیو) همراه است.
ترمیم رباط صلیبی قدامی (ACL) یک گزینه درمانی جدیدتر برای برخی از انواع پارگی‌ها است. پزشکان انتهای پاره شده رباط صلیبی قدامی (ACL) را با استفاده از وسیله‌ای به نام بریس میانی به استخوان ران متصل می‌کنند. با این حال، اکثر پارگی‌های رباط صلیبی قدامی (ACL) برای این رویکرد ترمیم مستقیم مناسب نیستند. بیمارانی که ترمیم داشته‌اند، میزان بالایی از جراحی ترمیمی دارند (طبق برخی مقالات، ۱ مورد از هر ۸ مورد). در حال حاضر تحقیقات زیادی در مورد استفاده از سلول‌های بنیادی و پلاسمای غنی از پلاکت برای کمک به بهبود رباط صلیبی قدامی (ACL) وجود دارد. با این حال، این تکنیک‌ها هنوز در مرحله آزمایش هستند و درمان "استاندارد طلایی" هنوز جراحی بازسازی رباط صلیبی قدامی (ACL) است.
چه کسی می‌تواند بیشترین بهره را از جراحی بازسازی ACL ببرد؟
۱. بیماران بزرگسال فعال که در ورزش‌هایی شرکت می‌کنند که شامل چرخش یا چرخش به طرفین است.
۲. بیماران بزرگسال فعالی که در مشاغلی کار می‌کنند که نیاز به قدرت بدنی زیادی دارد و شامل چرخش یا حرکت چرخشی است.
۳. بیماران مسن‌تر (مثلاً بالای ۵۰ سال) که در ورزش‌های حرفه‌ای شرکت می‌کنند و تغییرات دژنراتیو در زانو ندارند.
۴. کودکان یا نوجوانانی که پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) دارند. می‌توان از تکنیک‌های اصلاح‌شده برای کاهش خطر آسیب‌های صفحه رشد استفاده کرد.
۵. ورزشکارانی که علاوه بر پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL)، آسیب‌های دیگری از زانو مانند آسیب‌های رباط صلیبی خلفی (PCL)، رباط جانبی (LCL)، منیسک و غضروف دارند. به خصوص برای برخی از بیماران مبتلا به پارگی منیسک، اگر پزشک بتواند همزمان ACL را ترمیم کند، نتیجه بهتری خواهد داشت.
انواع مختلف جراحی بازسازی ACL چیست؟
۱. تاندون همسترینگ - این تاندون را می‌توان به راحتی از داخل زانو از طریق یک برش کوچک در حین جراحی (اتوگرافت) برداشت. رباط صلیبی قدامی پاره شده را می‌توان با تاندون اهدایی شخص دیگری (آلوگرافت) نیز جایگزین کرد. ورزشکارانی که دچار بیش‌تحرکی (هایپرلاکسی)، رباط‌های جانبی داخلی (MCL) بسیار شل یا تاندون‌های همسترینگ کوچک هستند، ممکن است کاندیداهای بهتری برای آلوگرافت یا پیوند تاندون پاتلا باشند (به زیر مراجعه کنید).
۲. تاندون کشکک زانو - یک سوم تاندون کشکک زانوی بیمار، به همراه قطعات استخوانی از استخوان درشت نی و کاسه زانو، می‌تواند برای پیوند خودی تاندون کشکک زانو استفاده شود. این روش به اندازه پیوند تاندون مؤثر است، اما خطر درد زانو در آن بیشتر است، به خصوص هنگامی که بیمار زانو می‌زند و دچار شکستگی زانو می‌شود. همچنین بیمار جای زخم بزرگتری در جلوی زانو خواهد داشت.
۳. تکنیک تونل فمورال با رویکرد داخلی زانو و هم‌ترازی تیبیا - در ابتدای جراحی بازسازی ACL، جراح یک تونل استخوانی مستقیم (تونل تیبیا) را از تیبیا تا فمور حفر می‌کند. این بدان معناست که تونل استخوانی در فمور، جایی نیست که ACL در ابتدا قرار داشته است. در مقابل، جراحانی که از تکنیک رویکرد داخلی استفاده می‌کنند، سعی می‌کنند تونل استخوانی و پیوند را تا حد امکان نزدیک به محل اصلی (آناتومیکی) ACL قرار دهند. برخی از جراحان معتقدند که استفاده از روش تونل فمورال مبتنی بر تیبیا منجر به بی‌ثباتی چرخشی و افزایش میزان جراحی اصلاحی در زانوهای بیماران می‌شود.
۴. تکنیک اتصال تماماً داخلی/پیوند - تکنیک تماماً داخلی از سوراخکاری معکوس برای کاهش میزان استخوانی که باید از زانو برداشته شود استفاده می‌کند. هنگام بازسازی رباط صلیبی قدامی (ACL)، فقط به یک همسترینگ برای ایجاد پیوند نیاز است. دلیل این امر این است که این رویکرد ممکن است نسبت به روش سنتی کمتر تهاجمی و کمتر دردناک باشد.
۵. تک دسته‌ای در مقابل دو دسته‌ای - برخی از جراحان سعی می‌کنند با ایجاد چهار سوراخ در کاسه زانو به جای دو سوراخ، دو دسته از رباط صلیبی قدامی (ACL) را بازسازی کنند. تفاوت قابل توجهی در نتایج بازسازی‌های ACL تک دسته‌ای یا دو دسته‌ای وجود ندارد - جراحان با استفاده از هر دو رویکرد به نتایج رضایت‌بخشی دست یافته‌اند.
۶. حفظ صفحه رشد - صفحات رشد کودکان یا نوجوانانی که دچار آسیب ACL می‌شوند، تا حدود ۱۴ سالگی برای دختران و ۱۶ سالگی برای پسران باز می‌مانند. استفاده از تکنیک استاندارد بازسازی ACL (ترانسورتبرال) ممکن است به صفحات رشد آسیب برساند و رشد استخوان را متوقف کند (توقف رشد). جراح باید قبل از درمان، صفحات رشد بیمار را معاینه کند، صبر کند تا رشد بیمار کامل شود، یا از تکنیک خاصی برای جلوگیری از لمس صفحات رشد (پریوستئوم یا ادونتیتیا) استفاده کند.
بهترین زمان برای بازسازی رباط صلیبی قدامی (ACL) پس از آسیب‌دیدگی چه زمانی است؟
در حالت ایده‌آل، شما باید ظرف چند هفته پس از آسیب‌دیدگی خود جراحی انجام دهید. به تعویق انداختن جراحی به مدت ۶ ماه یا بیشتر، خطر آسیب به غضروف و سایر ساختارهای زانو، مانند منیسک را افزایش می‌دهد. قبل از جراحی، بهتر است فیزیوتراپی انجام داده باشید تا تورم کاهش یابد و دامنه حرکتی کامل خود را بازیابید و عضلات چهار سر ران (عضلات جلوی ران) خود را تقویت کنید.
روند بهبودی پس از جراحی بازسازی ACL چگونه است؟
۱. بعد از عمل، بیمار احساس درد زانو خواهد داشت، اما پزشک مسکن های قوی تجویز خواهد کرد.
۲. بعد از عمل، می‌توانید بلافاصله برای ایستادن و راه رفتن از عصای زیر بغل استفاده کنید.
۳. برخی از بیماران از نظر جسمی به اندازه کافی خوب هستند که در همان روز مرخص شوند.
۴. انجام فیزیوتراپی در اسرع وقت پس از عمل جراحی بسیار مهم است.
۵. ممکن است لازم باشد تا ۶ هفته از عصا استفاده کنید
۶. بعد از ۲ هفته می‌توانید به کار اداری خود بازگردید.
۷. اما اگر شغل شما شامل کار فیزیکی زیادی است، بازگشت به کار مدت زمان بیشتری طول خواهد کشید.
۸. از سرگیری فعالیت‌های ورزشی ممکن است ۶ تا ۱۲ ماه طول بکشد، معمولاً ۹ ماه
بعد از جراحی بازسازی ACL چقدر می‌توان انتظار بهبودی داشت؟
طبق یک مطالعه بزرگ روی ۷۵۵۶ بیمار که تحت بازسازی رباط صلیبی قدامی (ACL) قرار گرفتند، اکثر بیماران توانستند به ورزش خود بازگردند (۸۱٪). دو سوم بیماران توانستند به سطح بازی قبل از آسیب خود بازگردند و ۵۵٪ توانستند به سطح حرفه‌ای بازگردند.
زمان ارسال: ۱۶ ژانویه ۲۰۲۵
