شکستگی قاعده استخوان متاتارس پنجم

درمان نادرست شکستگی‌های قاعده متاتارس پنجم می‌تواند منجر به جوش نخوردن شکستگی یا تأخیر در جوش خوردن آن شود و در موارد شدید ممکن است باعث آرتروز شود که تأثیر زیادی بر زندگی روزمره و کار افراد دارد.

AناتورالیستیSساختارe

متاتارس پنجم یکی از اجزای مهم ستون جانبی پا است و نقش مهمی در تحمل وزن و پایداری پا دارد. متاتارس‌های چهارم و پنجم و استخوان کوبوئید، مفصل کوبوئید متاتارس را تشکیل می‌دهند.

سه تاندون به پایه متاتارس پنجم متصل هستند، تاندون پرونئوس برویس به سمت پشتی-جانبی توبروزیته در پایه متاتارس پنجم متصل می‌شود؛ عضله پرونئال سوم، که به اندازه تاندون پرونئوس برویس قوی نیست، به دیافیز دیستال به توبروزیته متاتارس پنجم متصل می‌شود؛ فاسیای کف پا فاسیکل جانبی به سمت کف پایی توبروزیته پایه متاتارس پنجم متصل می‌شود.

طبقه‌بندی شکستگی

شکستگی‌های قاعده پنجمین استخوان کف پا توسط دامرون و لارنس طبقه‌بندی شدند.

شکستگی‌های ناحیه I، شکستگی‌های کنده شده‌ی برجستگی متاتارس هستند؛

ناحیه II در محل اتصال بین دیافیز و متافیز پروگزیمال، از جمله مفاصل بین استخوان‌های متاتارس چهارم و پنجم، قرار دارد.

شکستگی‌های ناحیه III، شکستگی‌های استرسی دیافیز متاتارس پروگزیمال در دیستال مفصل اینترمتاتارس چهارم/پنجم هستند.

در سال ۱۹۰۲، رابرت جونز برای اولین بار نوع شکستگی ناحیه II قاعده پنجمین متاتارس را توصیف کرد، بنابراین شکستگی ناحیه II، شکستگی جونز نیز نامیده می‌شود.

شکستگی کنده شده توبروزیته متاتارس در ناحیه I، شایع‌ترین نوع شکستگی قاعده متاتارس پنجم است که حدود ۹۳٪ از کل شکستگی‌ها را تشکیل می‌دهد و در اثر خم شدن کف پا و آسیب واروس ایجاد می‌شود.

شکستگی‌های ناحیه II حدود ۴٪ از کل شکستگی‌های قاعده متاتارس پنجم را تشکیل می‌دهند و در اثر خم شدن و نزدیک شدن بیش از حد کف پا ایجاد می‌شوند. از آنجا که این شکستگی‌ها در ناحیه منبع خون‌رسانی قاعده متاتارس پنجم قرار دارند، مستعد جوش نخوردن یا تأخیر در بهبود شکستگی‌ها هستند.

شکستگی‌های ناحیه III تقریباً 3٪ از شکستگی‌های قاعده متاتارس پنجم را تشکیل می‌دهند.

درمان محافظه کارانه

اندیکاسیون‌های اصلی درمان محافظه‌کارانه شامل جابجایی شکستگی کمتر از ۲ میلی‌متر یا شکستگی‌های پایدار است. درمان‌های رایج شامل بی‌حرکتی با بانداژهای الاستیک، کفش‌های با کفی سفت، بی‌حرکتی با گچ، پدهای فشاری مقوایی یا چکمه‌های پیاده‌روی است.

مزایای درمان محافظه‌کارانه شامل هزینه کم، عدم آسیب و پذیرش آسان توسط بیماران است؛ معایب آن شامل شیوع بالای جوش نخوردن شکستگی یا عوارض دیر جوش خوردن و سفتی آسان مفصل است.

جراحیتیتعمیر مجدد

اندیکاسیون‌های درمان جراحی شکستگی‌های قاعده متاتارس پنجم عبارتند از:

1. جابجایی شکستگی بیش از 2 میلی‌متر؛

1. درگیری بیش از 30٪ از سطح مفصلی استخوان مکعبی در دیستال متاتارس پنجم؛

1. شکستگی خرد شده؛

1. جوش نخوردن یا جوش نخوردن شکستگی پس از درمان غیرجراحی؛

1. بیماران جوان فعال یا ورزشکاران ورزشی.

در حال حاضر، روش‌های جراحی رایج برای شکستگی‌های قاعده متاتارس پنجم شامل تثبیت داخلی با سیم کششی کیرشنر، تثبیت با بخیه لنگری با نخ، تثبیت داخلی با پیچ و تثبیت داخلی با صفحه قلاب‌دار است.

۱. تثبیت با سیم کششی کیرشنر

تثبیت با سیم کرشنر (Kirschner) یک روش جراحی نسبتاً سنتی است. مزایای این روش درمانی شامل دسترسی آسان به مواد تثبیت داخلی، هزینه کم و اثر فشاری خوب است. معایب آن شامل سوزش پوست و خطر شل شدن سیم کرشنر است.

۲. تثبیت بخیه با لنگرهای رزوه‌دار

تثبیت با بخیه لنگری با نخ برای بیمارانی که شکستگی‌های کنده شده در قاعده متاتارس پنجم یا قطعات شکستگی کوچک دارند مناسب است. مزایای آن شامل برش کوچک، عمل ساده و عدم نیاز به برداشتن ثانویه است. معایب آن شامل خطر بیرون زدگی لنگر در بیماران مبتلا به پوکی استخوان است.

۳. تثبیت ناخن توخالی

پیچ توخالی یک درمان مؤثر بین‌المللی شناخته‌شده برای شکستگی‌های قاعده متاتارس پنجم است و از مزایای آن می‌توان به تثبیت محکم و پایداری خوب اشاره کرد.

از نظر بالینی، برای شکستگی‌های کوچک در قاعده متاتارس پنجم، اگر از دو پیچ برای تثبیت استفاده شود، خطر شکستگی مجدد وجود دارد. وقتی از یک پیچ برای تثبیت استفاده می‌شود، نیروی ضد چرخش ضعیف می‌شود و جابجایی مجدد امکان‌پذیر است.

4. صفحه قلاب ثابت شده است

تثبیت با صفحه قلاب دار طیف وسیعی از کاربردها را دارد، به خصوص برای بیمارانی که شکستگی‌های ناشی از کندگی یا شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان دارند. ساختار طراحی آن با پایه استخوان متاتارس پنجم مطابقت دارد و قدرت فشرده‌سازی تثبیت نسبتاً بالا است. معایب تثبیت با صفحه شامل هزینه بالا و ترومای نسبتاً زیاد است.

Sاممری

هنگام درمان شکستگی‌های قاعده استخوان متاتارس پنجم، لازم است با توجه به شرایط خاص هر فرد، تجربه شخصی پزشک و سطح فنی او، با دقت انتخاب شود و خواسته‌های شخصی بیمار نیز کاملاً در نظر گرفته شود.